ijswandeling

NATUURFENOMENEN
Vandaag hebben we een wandeling over een gletsjer met ijs gemaakt. Vanaf Reykjavik was het ongeveer twee uur rijden naar een zeer toegankelijke uitloper van de grote gletsjer Myrdalsjolull genaamd Solheimajokull. Onderweg zagen we nog enkele interessante natuurfenomenen. Vanuit de verte zagen we de stoom van de heetwaterbronnen. Ernaast stonden een aantal kassen waarin tomaten worden verbouwd, verwarmd met heet water uit de bronnen. Het weiland had overal bubbels (een soort molshoopjes heel dicht bij elkaar). Dit wordt veroorzaakt door het grillige klimaat. ´s Nachts vriest het en overdag dooit het. Nog iets verderop zagen we zwarte lavastranden op land dat de afgelopen eeuwen is drooggevallen. Ernaast stonden steile kliffen (de oorspronkelijke kust) met enkele forse watervallen. Ijsland is een erg jong stuk land. Als je het vergelijkt, is bij wijze van spreken Europa 24 uur geleden ontstaan en IJsland 14 minuten geleden. Vandaar dat dit land nog zo veranderlijk is. Daarnaast speelt een rol dat het op het breukvlak van twee continentale platen ligt. De aardkorst is er dunner. Daardoor is er veel vulkanisme.

IJSWANDELNG
Toen we onze toer boekten, vroegen ze bij de VVV wat voor schoenen wij hadden. Bergschoenen natuurlijk. De medewerkster vertelde dat er soms mensen op hoge hakken deze tocht wilden maken. Bij aankomst bij de gletsjer had de organisatie een kist met stevige schoenen te leen in verschillende maten. Daarvan moesten een aantal mensen gebruik maken.
Vervolgens kreeg iedereen klimijzers om onder de schoenen vast te binden. Zij voorkomen dat je uitglijdt op het ijs doordat er ijzeren punten onder zitten. Verder kregen we een pikhouweel voor extra steun en om te meten of er ergens in de sneeuw een gat was.
We waren met 30 toeristen en 3 berggidsen. Zij hadden hun klimuitrusting om en veel lang touw bij zich. Mocht een toerist in een gat glijden, dan kunnen ze meteen helpen. Bij alle gevaarlijke plekken hield een gids de wacht. Iemand die iets te ver wegliep, werd meteen teruggefloten. Bij twijfelachtige trajecten ging een gids eerst het pad verkennen.

Ik gleed bijna in een spleet van tien meter diep en ongeveer 60 cm. breed. Ik zag door het superheldere water een mooie ijswand in de spleet. Ik raakte enthousiast en wilde er snel naar toe. Ik vergat dat ik ijzers onder had zodat een ijzer in mijn broekspijp bleef hangen en ik viel. Heel alert wist ik meteen te remmen en stopte een halve meter voor de spleet. Een gids kwam al over de spleet gesprongen om me te redden en heeft me weer overeind geholpen.

De wandeling was fantastisch, een van de mooiste ervaringen in mijn leven. We zijn door een ijstunnel(overgebleven van een ondergrondse rivier) gegaan. We hebben verschillende diepe gletsjerspleten gezien en enorme kuilen die zijn ontstaan doordat een ondergrondse rivier zijn loop verlegt. Door gebrek aan tegenkracht stort het ijs naar beneden. Plekken waar alleen een mooie laag sneeuw ligt, zijn het gevaarlijkst. Daaronder kan zich een diep gat bevinden. We mochten daar niet lopen. Het ijs was betrouwbaarder.
Er zijn rivieren onder het ijs van de gletsjer. Het ijs was hier 200 meter dik en we stonden 250 meter boven de zeespiegel. We konden de zee zien.
Een bergbeklimmer zakte een keer in een gat, belandde in een ondergrondse rivier, dreef met de stroom mee en kwam een stuk verder weer boven de grond. Soms zie je op elkaar geperste sneeuwlagen. Soms lijkt het ijs blauw doordat de zon erop reflecteert.
Ook ligt er onder deze gletsjer een aktieve vulkaan.
We hadden weer geluk met het weer. De hele wandeling was het droog en zacht weer, met een beetje wind op het hoogste punt. Ook gisteren in Reykjavik was het weer aangenaam. Op de terugweg naar de hoofdstad raakten we in de sneeuw. 50 km. voor Reykjavik was het helemaal wit van de sneeuw. Het was daar de hele dag slecht weer geweest. Doordat de gletsjer beschut ligt, is het weer daar vaak goed.
Morgen gaan we naar de Blue Lagoon voor een warm bad.

EERSTE BEWONERS
De eerste bewoners waren volgens de overlevering mensen uit het noorden van Noorwegen die waren onderworpen door een tirannieke koning. Hij wilde hoge belastingen. Die wilden ze niet betalen en ze besloten te emigreren. Ook andere zaken speelden een rol zoals onvoldoende grond voor landbouw. Om te kunnen emigreren en een boerderij te beginnen moest iemand 20 tot 60 mensen meenemen om het land te bewerken. Zo gebeurde het dat er veel slaven en vooral slavinnen in IJsland terechtkwamen, vaak vanuit West-Europa, Engeland en Ierland. De Vikingen hadden hen op hun rooftochten buitgemaakt. Een nonnenklooster leverde bijvoorbeeld veel slavinnen op. In Ijsland werden de slaven snel vrijgelaten. Ijsland begon als een soort vrijstaat waar iedereen gelijke rechten had. Om de drie jaar werd het hoofd, de rechtsspreker gekozen. Hij kende de wetten uit zijn hoofd. In 1000 na veel onderlinge twisten ging het hoofd 24 uur in beraad. Hij mediteerde onder een deken. Na afloop besliste hij dat het christendom de officiele religie werd maar dat iedereen het heidendom prive mocht belijden. Hierdoor is het heidendom in Ijsland veel langer blijven bestaan naast het christendom. Ook katholieke bisschoppen wezen op hun afkomst van heidense goden en hadden ze veel respect voor de heidense geschriften. Zeer lang bad men tot heidense goden. Nog steeds krijgen kinderen heidense namen. Ook kende men er zieneressen, wijze vrouwen die veel respect genoten, en die in trance de toekomst konden voorspellen.Helaas belandden zij in de 16e eeuw op de brandstapel.

TOLKIEN, EDDA´S, SAGEN
Ijsland is het enige land ter wereld waar de verhalen over de heidense religie van Noordwest-Europa bewaard zijn gebleven in de Edda´s. Er is een Edda in poëzie die de mythologie vertelt, verhalen over goden, het onstaan en de ondergang van de wereld. Er is een Edda in proza die gaat over de ethiek, hoe men zich dient te gedragen.
Tolkien was professor oud-Noors in Oxford. Hij kon alle oorspronkelijke Ijslandse teksten lezen. Onderzoek naar In de Ban van De Ring heeft uitgewezen dat dit boek veel overeenkomst vertoont met de verhalen uit de Edda´s. Tolkien had Ijslandse oppas voor zijn kinderen zodat zij op de hoogte zouden raken van deze verhalen.
De Edda is in Europa rond de 5e eeuw ontstaan en mondeling doorgegeven. In de 12/13e eeuw zijn de verhalen door de IJslanders opgeschreven. Ijsland kreeg in de middeleeuwen vaak opdrachten van de Noorse koning voor het opschrijven of kopieren van oude verhalen uit dat deel van de wereld waar de Vikingen handel hadden gedreven. Dat was tot in Rusland en Bagdad. Dit had tot gevolg dat de Ijslanders veel oude manuscripten hadden.
Ook hadden zij hun specifieke en nu wereldberoemde Ijslandse sagen, dichtwerken over helden of tragische familiegeschiedenissen, opgeschreven. Bovendien hadden zij opgeschreven waar de eerste 40 bewoners van IJsland vandaan kwamen en bovendien familieverhalen.

De manuscripten zijn geschreven op de huid van een kalf van drie weken oud. Uit een huid kun je vier bladzijden halen. Voor een boek van 400 blz. moet je dus 100 jonge kalveren slachten. Rond 1700 heeft een Ijslander tien jaar rondgereisd om alle oorspronkelijke manuscripten te verzamelen of over te schrijven. Hij heeft ze naar Kopenhagen gebracht. Helaas had hij brand in zijn huis en ging een deel verloren. Van verdriet stierf hij een jaar later. Hij schonk de manuscripten aan de universiteit van Kopenhagen. Na de onafhankelijkheid hebben de Ijslanders op hun aandringen in 1971 de manuscripten teruggekregen.

Omdat deze manuscripten uniek zijn en belangrijke informatie bevatten, wordt nu op 100 universiteiten over de hele wereld Ijslands als vak gedoceerd.
De IJslanders krijgen op school nog steeds les over de sagen en de Edda´s.