machtig oud rijk

AKSUM

HELE OUDE STAD 18/1

Volgens de Ethiopiers woonde de koningin van Sheba in de 10e eeuw voor Chr. in Aksum. Daar is geen wetenschappelijk bewijs voor maar er is nog veel onduidelijk over de geschiedenis van Aksum. Er is nog weinig onderzoek gedaan. De archeologische vondsten zijn pas vanaf de 20e eeuw door West Europeanen ontdekt. Overigens claimen ze in Jemen dat de koningin van Sheba in hun land heerste.

GROOTS RIJK

Zeker is dat vanaf de 4e eeuw v. Chr. zich hier een hoge beschaving ontwikkelde. De Griekse handelslui beschouwden Aksum in de 1e eeuw na Chr. als een ontwikkelde hoofdstad van een machtig rijk. Het domineerde de handelsroutes tussen Afrika en Azie. Het gold als een van de belangrijkste staten van de oude wereld. Op zijn hoogtepunt strekte het rijk zich uit van de Nijlvallei in Soedan tot in Jemen. In macht was het vergelijkbaar met het Perzische en het Ottomaanse rijk.

VERVAL

In de 7e eeuw verloor het zijn macht over de Rode Zee aan de Islamitische Arabieren. Het rijk stortte snel in. Hierover zijn verschillende theorieen zoals overbevolking, ontbossing en erosie. Ook is het mogelijk dat door een globale opwarming droogte en hongersnood ontstond. Een andere oorzaak zouden de herhaaldelijk invallen van vijandige stammen zijn.
Onze eerste dag in Aksum hebben we besteed aan de bezichtiging van overblijfselen uit dit oude rijk met behulp van een prima gids via onze chauffeur.

STELES (OBELISKEN)

De belangrijkste steles stammen uit de 4e en 5e eeuw na Chr. Koningen en rijke mensen lieten een graftombe bouwen met daarin sieraden voor het hiernamaals. Slaven van de koning werden bij zijn dood vermoord en in de graftombe gelegd. De tombes zijn waarschijnlijk leeggeroofd maar volgens onze gids liggen ze een niveau lager begraven. De tombes hadden valse deuren om rovers te misleiden.
De belangrijkste steles van koningen zijn 33 meter hoog en bewerkt. Een van deze steles is geroofd door de Italianen op verzoek van Mussolini in 1937 en in Rome neergezet. Na lange onderhandelingen is de stele in 2005 in 3 stukken teruggebracht en weer opgebouwd.
Bij de steles is een interessant museumpje met een goede video die we niet konden zien omdat de elektriciteit was uitgevallen.

PROJECT VROUWENEMANCIPATIE

In een uithoek van het archeologische terrein was een kraampje met souvenirs en een koffietentje dat door vrouwen werd gerund. We hebben er Ethiopische koffie gedronken. Het smaakte goed. Gebruik is dat je er een potje met houtskool en wierook bij geserveerd krijgt. De koffiebonen worden ter plekke fijn gestampt. Ze gebruiken geen melk in de koffie maar wel veel suiker.

ETHIOPISCHE PANNENKOEK (INJERA)

Vanmiddag hebben we een uitstekende Ethiopische maaltijd gehad. Die bestaat uit een grote sponsachtige pannenkoek van ‘tef’ meel dat wat zurig smaakte. Daarop liggen allerlei sauzen en groentes. Je eet met de hand. Je scheurt een stukje pannenkoek af en daarmee pak je een beetje groente of saus. We hadden het al eerder gehad in kleine stukjes verwerkt in een saus en we hadden een kale pannenkoek gezien die er opgerold uitzag als een handdoekje.

HET PALEIS VAN DE KONINGIN VAN SHEBA

Volgens historici woonde hier niet de koningin van Sheba maar een edelman. Het huis is volledig uitgegraven en heeft 44 kamers, waarvan een badkamer en een een kamer voor de troon nog goed herkenbaar zijn. Volgens onze gids is er een skelet uit de 10e eeuw v. Chr. gevonden en dat zou kunnen bewijzen dat de koningin van Sheba er heeft gewoond. Men schat echter dat het gebouw in de 6e eeuw na Chr. tot stand is gekomen.

HET BAD VAN DE KONINGIN VAN SHEBA

Zeker is dat de koningin van Sheba hier nooit heeft gebaad als ze al heeft bestaan. Het is een groot waterreservoir dat al millennia bestaat. Overmorgen nemen mensen hierin een duik omdat dan de doop van Jezus in de Jordaan wordt herdacht.

TOMBES VAN KONINGEN KALEB EN GEBRE MESKEL

Ze zijn waarschijnlijk uit de 6e eeuw na Chr. en verfijnder dan de tombes bij de steles. De tombe van Gebre Meskel is de mooiste en heeft 5 kamers. In een kamer zijn oude munten gevonden. Er staan 3 sarcofagen. Er is een gebedsruimte waar de koning vaak kwam. Toch neemt men aan dat de koning zich heeft bedacht en niet hier maar in de kerk is begraven.

DE INSCRIPTIE VAN KONING EZANA

Dit is te vergelijken met de steen van Rosetta. Koning Ezana beschrijft op een stenen plaat zijn heldendaden in drie talen; het Grieks, het Sabees en het Ge’ez. Het Sabees is een Semitische taal en werd gesproken in Jemen. Het Ge’ez is de taal die nog steeds door de priesters in de Ethiopische kerk wordt gebruikt maar die verder niemand meer begrijpt. De heldendaden van de koning bestaan uit overwinningen over zijn vijanden en rebellen. De koning bedankt de God van de Oorlog. Hij was toen nog geen christen. De steen is van ongeveer 340 na Chr.
Het was een interessante excursie in een zonnige omgeving. Er blijven veel vragen over maar we wisten niet dat hier zo’n hoge cultuur heeft bestaan. Bert wil zich er verder in verdiepen.