The long and winding road

GANGTOK 22/3/14

THE LONG AND WINDING ROAD
Het was nog een lange rit van Yuksom naar Gangtok. We zijn van 8.00-18.00 onderweg geweest op hobbelige en slingerende wegen met twee bezienswaardigheden onderweg. Gisterochtend was het prachtig helder weer. De bergtoppen met sneeuw waren prima te zien. Vanuit alle hotelkamers hebben we een prachtig uitzicht op de bergen en kunnen we vogeltjes spotten.
Het landschap is het hele traject van Darjeeling naar Gangtok ongeveer hetzelfde; steile, groene bergen met wat rijstveldjes. We zagen ook kassen. Hoewel er wordt geadverteerd met een ecologisch vriendelijke omgeving, zorgen de op diesel rijdende jeeps en vrachtwagens voor de nodige luchtvervuiling. Onderweg moesten we wachten omdat een brug werd gerepareerd en verderop was er net een kleine landverschuiving geweest. Ook was er een plek op de weg waar gewaarschuwd werd, voor grond die wegzinkt. We kwamen langs een grote stuwdam. De arbeiders en medewerkers woonden in flats ernaast aan de rivier. Tot vlakbij Gangtok, de hoofdstad van Sikkim, was het enorm rustig. Wel even een koude douche als je weer uit de stilte en in het drukke verkeer bent. Maar er wordt niet getoeterd. Ik begrijp waarom de Indiers uit de grote steden hier zo graag met vakantie naar toe gaan. Ik las dat de luchtvervuiling en het lawaai in de Indiase steden twee keer zo hoog zijn als de medisch verantwoorde norm wat betreft schade aan de gezondheid. Dit was de laatste lange reisdag. We vinden het ook meer dan genoeg. Het is zwaar reizen. Vandaag hebben we een rustdag.
Gisteravond in ons hotel was er weer regen en storm waardoor de elektriciteit uitviel. Een kabel beschadigd of zoiets. Gelukkig lossen ze dit in de hoofdstad snel op. Voor het eerst sinds een week weer een warme douche. We hebben het ons hier behaaglijk gemaakt in het hotel. Voor 0.80 euro per dag huren we een elektrisch kacheltje. Er is namelijk geen verwarming in de huizen. Iedereen loopt gewoon met een jas aan. Vaak zijn de vloeren zelfs van steen. Koud maar gemakkelijk met schoonmaken. Ze kennen hier geen stofzuigers, alles wordt met een bezem schoongemaakt.

TASHIDING KLOOSTER
Het klooster is gesticht in 1641. Bij aankomst zie je heel, heel veel gebedsvlaggetjes en verschillende stupa’s. In een tempeltje lagen op zolder tsa-ta’s. Dit is een doosje waarin de as van de overledene wordt bewaard. Er lagen er enkele honderden. In 2010 heeft de Dalai Lama in een grot hier een tweedaagse retraite gedaan. In dezelfde grot zou Padmasambhava (de tweede Boeddha) ook hebben gemediteerd. Na de retraite van de Dalai Lama is er meteen een gebouwtje over de grot heen gemaakt. Het klooster ligt op een schitterende plek met uitzicht over de bergen. Zoals gewoonlijk liggen kloosters afgelegen op een bergtop. Vaak hele rustige plekken.
Er woont hier ook een monnik die al 55 jaar mantra’s in steen beitelt. Hij is in 1959 uit Tibet gevlucht en is hier na aankomst in 1959 op eigen initiatief mee begonnen.
Helaas was de belangrijkste gebedsruimte deels verwoest door de aardbeving in 2012. In de muurschilderingen zaten grote scheuren. Ze waren druk bezig om alles weer te herstellen.
Opvallend is het verschil tussen hindoeistische en boeddhistische kloosters. Hindoe brahmanen klampen je meteen aan en proberen zoveel mogelijk geld van je te krijgen. In een boeddhistisch klooster staat een donatiebox, waar je geld in kunt doen als je dat wilt. In Tibetaanse winkels heb je vastgestelde prijzen. In alle overige gevallen moet je hier afdingen.

BUMCHU FESTIVAL
In het Tashiding klooster wordt jaarlijks het Bumchu festival gehouden. Toen wij er waren, deden de monniken net de slotceremonie. We mochten er niet bij zijn, maar konden wel de muziek en het reciteren horen. Er waren ook afgevaardigden en een hoge lama uit Bhutan. In een verzegelde kruik komt na een jaar op wonderbaarlijke wijze water. Aan de hand van de hoeveelheid water doen enkele belangrijke lama’s, in aanwezigheid van hoge ambtenaren, voorspellingen over het komende jaar. In 2003 was er zoveel water in de kruik dat hij overliep. Dat is een slecht voorteken. In dat jaar kwamen er hevige aardverschuivingen met veel doden. Dit ritueel bestaat al 300 jaar met gebruik van dezelfde heilige kruik. Het heilige water wordt uitgedeeld aan de aanwezigen. Daarna wordt de kruik weer voor een jaar verzegeld.

BOEDDHA-PARK IN RAVANGLA
Centraal in het park staat een Boeddhabeeld van 41 meter hoog, gevuld met relikwieen uit 13 landen. Er omheen is een mooi wandelpark gemaakt. Het staat op een bergtop zodat je een prachtig uitzicht hebt. Langs de wandelpaden staan gebedsmolens en boeddhabeelden. Het is een ontspannen omgeving. In het Boeddhabeeld is een zaal met meerdere verdiepingen gemaakt. Op de muren staan prachtige schilderingen over het leven van de Boeddha en over de vorige levens van de Boeddha voordat hij verlicht werd (Jataka-verhalen.) Het was zo mooi dat ik me even in een andere wereld waande. Het park is tot stand gekomen door vele sponsoren. De Dalai Lama heeft het gezegend en ingewijd in 2013. Helaas was de aannemer corrupt. Het gezicht van de Boeddha is niet van goud gemaakt, wat duidelijk te zien is. Er loopt een rechtszaak.